Przystępując do Unii Europejskiej Polska przyjęła obowiązek dostosowania krajowego systemu przepisów w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi do norm obowiązujących w krajach członkowskich. Celem tej zmiany jest poprawa stanu środowiska - wyeliminowanie „dzikich wysypisk” , przekazanie gminom pełnej odpowiedzialności za odpady komunalne, ustalenie stawek opłat dla mieszkańców za odbiór i zagospodarowanie odpadów, a także wdrożenie unijnych dyrektyw odpadowych i odroczenie unijnych kar za niedopełnienie ich założeń.
W związku z powyższym z dniem 1 stycznia 2012 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw ( tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.).
Od tego dnia gminy mają 18 miesięcy na wprowadzenie nowego systemu gospodarki odpadami na swoim terenie. Od 1 lipca 2013 roku właściciele nieruchomości – objęci nowym systemem – nie będą mogli zawierać już indywidualnych umów na odbieranie odpadów komunalnych z terenu ich nieruchomości z przedsiębiorstwami. Odpady („z urzędu”) będzie odbierać od nich gmina. W zamian właściciele zostaną administracyjnie zobowiązani do pozbywania się odpadów (segregowanie i umieszczanie w pojemnikach) oraz ponoszenia opłat na rzecz gminy.
Istotną informacją dla wszystkich mieszkańców jest fakt, że będą zobligowani do rozwiązania z przedsiębiorcą obecnie obowiązującej ich umowy na odbiór i utylizację odpadów komunalnych w chwili uruchomienia nowego systemu, nie później jednak niż do 30 czerwca 2013 roku.
Nowe zadania gmin wynikające z ustawy:
1) utrzymanie czystości i porządku należy do obowiązkowych
zadań własnych gminy, która
w pełni sprawuje władztwo nad odpadami;
2) systemem gospodarki odpadami muszą być objęci wszyscy mieszkańcy, dotyczy to zarówno
nieruchomości zamieszkałych jak i niezamieszkałych a wytwarzających odpady (szkoły, instytucje,
zakłady);
3) gminy ustalają selektywne zbieranie odpadów komunalnych obejmujących co najmniej takie
frakcje odpadów jak: papier, szkło, tworzywa sztuczne, metal, opakowania wielomateriałowe,
baterie, przeterminowane leki oraz odpady ulegające biodegradacji – w tym odpady zielone;
4) tworzą punkty selektywnego zbierania odpadów i wskazują mieszkańcom miejsce ich usytuowania, godziny w których są otwarte i jakie frakcje odpadów będą w nich przyjmowane;
5) zapewniają osiągnięcie odpowiednich poziomów recyklingu oraz ograniczania masy odpadów ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania na składowiskach;
6) gmina nadzoruje system gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym realizację zadań powierzonych podmiotom, wyłonionych w drodze przetargu, odbierających odpady;
7) prowadzenie zadań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami a w szczególności selektywnego ich zbierania;
8) dokonują corocznej analizy stanu gospodarki komunalnymi, w celu weryfikacji możliwości technicznych i organizacyjnych w zakresie właściwego ich zagospodarowania.
Według harmonogramu systemem wdrażania nowych przepisów powinien przebiegać w następujący sposób:
1 stycznia 2012 r. – zaczyna działać rejestr działalności regulowanej. Gmina od tego czasu nie wydaje zezwoleń na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
31 kwietnia 2012 r. – przedsiębiorcy odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości złożyli pierwsze sprawozdania kwartalne.
30 czerwca 2012 r. – sejmik województwa uchwalił aktualizację wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, w którym zostały określone min. regiony oraz regionalne instalacje do zagospodarowania odpadami (gmina Kamionka wchodzi w skład Regionu Centralnego), nowy WPGO wszedł w życie z dniem 31 lipca 2012 roku.
do 1 stycznia 2013 r.
– każda gmina zobowiązana jest podjąć następujące uchwały obowiązkowe (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach):
• uchwała zmieniająca uchwałę w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy (art. 4 ustawy),
• uchwała w sprawie metody ustalenia opłaty za gospodarowanie opadami komunalnymi oraz stawki tej opłaty (art. 6k ustawy), uchwała określa niższe stawki opłaty dla osób, które będą segregowały odpady (art. 6k ust. 3 ustawy),
• uchwała dotycząca terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6l ustawy),
• uchwała dotycząca wzoru deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, w tym terminów i miejsca składania deklaracji (art. 6n ust. 1),
• uchwała w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczeń usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną opłatę, w szczególności ilości odpadów komunalnych, częstotliwości i sposobu świadczenia usług (art. 6r ust. 3 ustawy).
Pozostałe uchwały jakie należy przyjąć do dnia 30 czerwca 2013 r. przez gminę (ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach):
• uchwała w sprawie wymagań jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o zyskanie zezwolenia na opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych (art. 7 ust. 3a ustawy) – uchwała obowiązkowa,
• uchwała w sprawie górnych stawek opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości, którzy pozbywają się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych, oraz właścicieli nieruchomości, którzy są zobowiązani zawrzeć umowę na odbieranie odpadów komunalnych (art. 6 ust.2) – uchwała obowiązkowa,
• uchwała w sprawie odbierania odpadów komunalnych, na których nie zamieszkują mieszkańcy a powstają odpady komunalne (art. 6c ust. 2) – uchwała nieobowiązkowa,
• uchwała w sprawie rodzaju dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych oraz wysokości cen za te usługi (art. 6r ust. 4) - uchwała nieobowiązkowa,
• uchwała w sprawie innego sposobu udokumentowania wykonania obowiązków pozbywania się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych oraz odbierania odpadów komunalnych (art. 6 ust. 1a) - uchwała nieobowiązkowa.
1 lipca 2013 r.
– nowy system zaczyna funkcjonować – uchwały Rady Gminy wchodzą w życie, gmina zaczyna pobierać opłaty od właścicieli nieruchomości i w zamian zapewnia i w zamian zapewnia świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Wpływy z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi pokryją koszty funkcjonowania systemu, czyli koszty:
- odbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
- tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych,
- obsługi administracyjnej systemu.
Opłata ta będzie odzwierciedlała realny koszt zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie Gminy Kamionka. Rada Gminy Kamionka w dniu 20 grudnia 2012 roku przyjęła następujące uchwały:
• uchwała w sprawie przyjęcia „Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Kamionka”,
• uchwała w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie opadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości tej opłaty,
• uchwała w sprawie określenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
• uchwała w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właściciela nieruchomości,
• uchwała w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną opłatę, w szczególności ilości odpadów komunalnych, częstotliwości i sposobu
świadczenia usług.
Ww. uchwały podlegają ocenie nadzoru Wojewody Lubelskiego, a następnie zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubelskiego.
W starym systemie gminom trudno było utrzymać kontrolę na śmieciami. Problemem są wciąż „dzikie wysypiska śmieci” czy spalanie odpadów w domowych instalacjach. Nowy ład prawny pozwoli skutecznie zapanować gminom nad strumieniem odpadów powstałym na ich terenie. Po prostu nikomu nie będzie opłacało się pozbywać śmieci w sposób nielegalny, gdyż za ich gospodarowanie będziemy płacili wszyscy. Zmiany te nie będą błyskawiczne. Poprawę odczujemy w perspektywie kilku lat.